Kabızlık Nedir?

Barsak hareketlerinin seyrek veya yetersiz olmasıyla ortaya çıkan bir durum. Dışkılama sayısı kişiler arasında farklılık gösterir. Kabızlık halinde dışkılama sayısı azalır; dışkı, sert ve düzensiz şekillidir. Sıklıkla karın ağrısı, aşırı gazlanma görülür. Hasta, dışkılama hissi olmasına rağmen, boşalamaz ve sıkıntı duyar

Kabızlığın farklı sebepleri olmakla birlikte, büyük bir kısmı şahsın tuvalet alışkanlığı, şahsiyeti, psikolojik durumuyla ilgilidir. Titiz ve her şeyin en iyisini yapmaya büyük gayret gösteren şahıslarda daha sık görülür. Üzüntü, heyecan gibi hallerde ortaya çıkabilir.

Şahsın beslenme alışkanlığı da kabızlık yapabilir. Posasız gıdalarla beslenme buna bir sebep teşkil eder. Ayrıca yetersiz su ve mayi alınması kabızlığın en mühim sebeplerindendir. Yine hareketsizlik, dışkılama isteğini baskılamada zemin olabilir.

Tiroit bezinin yeterli çalışmadığı, kanın kalsiyum seviyesinin yüksek olduğu hallerde, depresyon gibi bazı psikiyatrik durumlarda, basur hastalığında kabızlık görülebilir. Bunların dışında kabızlık ve buruntuya sebep olan kalın barsak kanseri de sebepler arasında düşünülmelidir. Dışkının kanlı olması, kalın barsak kanserinin lehinedir. ancak çok zor dışkılama sırasında, basur gibi hastalıklarda da dışkıda kanın görülebileceği unutulmamalıdır. Basurdaki kanama, dışkılamanın sonunda taze kırmızıdır. Kanserdeki kanama, dışkıyla tamamen karışıktır ve sonra gelmez, daha da koyu renktedir. Kabızlığın tedavisi için sebebinin tam olarak anlaşılması gerekir. Yukarıda belirtilen bazı hastalıkların tedavisi, belirtileri arasında olan kabızlığı da ortadan kaldıracaktır. Bunun yanı sıra kabızlık çeken şahıslara posalı yiyecekler ve yeterli mayi alınması, düzenli beslenme, her gün aynı saatte ve düzenli tuvalete gitme, tuvalette belli bir süre bekleme, beden hareketleri, özellikle karın kaslarının çalıştırılması tavsiye edilir.

Bunlarla birlikte dışkıyı yumuşatıcı (laksatifler) ve sakinleştirici ilaçlar kullanılır. Bazı durumlarda lavman da yapılabilir. Her yemekte en az 1-2 bardak su içmelidir. Kabız olanlar, bilhassa spastik kabızlık olup da laksatif ilaç almak durumunda olurlarsa kaydırıcı olanları tercih etmelidir (parafin liquid, lactulose, granocol, normacol gibi). Sabah aç karnına ve yatarken bir su bardağı ılık bal şerbeti içilmesi kabızlığa iyi gelir.

Kabızlığa karşı tavsiye edilebilecek basit bir yiyecek de un kepeğidir. Hergün birkaç kaşık un kepeği yemek kabızlığı önleyecektir. Hiç değilse ekmek yerken beyaz ekmekten kaçınıp kepek ekmeği, çavdar ekmeği gibi posa bırakan ekmekleri tercih etmelidir.

Sözlükte "kabızlık" ne demek?

1. Kabız olma durumu.

Kabızlık kelimesinin ingilizcesi

n. constipation, costiveness